‘BMI is goede indicator voor overgewicht, maar zegt niet alles’

Het aantal mensen met overgewicht en obesitas is flink gestegen sinds de jaren tachtig, bleek eerder deze week uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het RIVM. De cijfers werden berekend op basis van het BMI. Wat zegt dat BMI eigenlijk?
BMI staat voor body mass index. Dat is het gewicht in kilogram gedeeld door het kwadraat van de lengte in meters. Bij een volwassene is er bij een BMI van 25 of hoger sprake van overgewicht. Bij het BMI wordt geen onderscheid tussen vetmassa en spiermassa gemaakt, waardoor het mogelijk is dat gespierde mensen een ‘te hoog’ BMI hebben, terwijl er geen overschot aan lichaamsvet is.

“Het is eigenlijk een simpele rekensom”, legt dieetpsycholoog Heleen Ligtelijn uit. “Als je zegt dat je 80 kilo weegt, zegt dat eigenlijk niets. Als je erbij vertelt dat je 1,90 meter lang bent, wordt het een ander verhaal.”

Ligtelijn vindt het gebruik van BMI om de cijfers van de algehele bevolking te berekenen daarom “een goede indicatie”. “Het is terecht dat het RIVM dat doet, het zegt zeker iets over het algemene, gemiddelde lichaamsgewicht van de Nederlandse bevolking.”

Toch is het niet direct nodig om in de stress te schieten als blijkt dat je BMI te hoog is. “Spieren wegen meer dan vet. Je kunt dus heel veel krachttraining doen en ontzettend fit zijn, maar alsnog een te hoog BMI hebben”, vertelt Ligtelijn.

“Het zegt niet altijd iets over het individu. Op kinderen is het niet van toepassing en BMI houdt ook geen rekening met je bouw. Je kunt een heel dikke buik en dunne benen hebben. Dan is je BMI goed, maar ben je toch ongezond. Uiteindelijk is het slechts een grove indicatie.”

Morbide obesitas
Voor het onderzoek van het CBS en het RIVM werd onderscheid gemaakt tussen drie verschillende soorten overgewicht: klasse 1 (een BMI van 30 tot 35), klasse 2 (een BMI van 35 tot 40) en klasse 3 (een BMI van 40 of hoger). Bij klasse 3 wordt gesproken van morbide obesitas. In Nederland zijn 100.000 mensen (1 procent van de bevolking) die met deze ernstigste vorm van zwaarlijvigheid kampen.

“In mijn praktijk merk ik dat mensen heel erg gefocust op het BMI zijn en precies weten hoeveel kilo ze moeten afvallen voor een gezond lichaamsgewicht. Hoewel het een gezond streven is om richting een gezond BMI te gaan, werkt het voor sommigen belemmerend om daar naartoe te leven, omdat het zo’n grote stap is. Zij denken dan dat het geen zin meer heeft, terwijl alleen al 5 kilo afvallen een ontzettend groot gezondheidsvoordeel op kan leveren.”

Roken
Het is dus altijd goed om te proberen richting een gezond BMI te gaan, maar als dat niet lukt, is gezonder leven altijd een goede optie, vindt de diëtiste. “Hoewel berichtgeving als die van afgelopen week voor sommigen confronterend kan zijn, hoeven we niet te doen alsof te zwaar zijn gezond is.”

“Overgewicht over het algemeen is niet gezond. Ik trek weleens de vergelijking met roken: natuurlijk mag je er zijn met je overgewicht, net zoals rokers er mogen zijn. Maar we hoeven nog niet te beweren dat roken gezond is.”

Bron: Nu.nl