Biologicals bij astma

Biologicals zijn medicijnen die de werking van ontstekingseiwitten of afweercellen in het lichaam remmen. Deze medicijnen kunnen astma beter onder controle krijgen en de klachten verminderen.

Biologicals zijn medicijnen die de werking van ontstekingseiwitten of afweercellen in het lichaam remmen. Deze medicijnen kunnen astma beter onder controle krijgen en de klachten verminderen.

Maar een klein deel van de mensen met ernstig astma komt in aanmerking voor deze medicijnen. Of je in aanmerking komt voor een behandeling met een biological wordt bepaald door je longarts. Dit ligt aan het soort astma dat je hebt, hoe ernstig je astma is en in hoeverre je astmaklachten onder controle zijn.

Er zijn momenteel 6 verschillende biologicals in Nederland. Welke biological wordt toegediend is afhankelijk van het soort astma: ernstig allergisch astma of ernstig eosinofiel astma.

Een biological, ofwel een ‘monoklonaal antilichaam’, is een biologisch geneesmiddel dat wordt geproduceerd met behulp van bacteriën, schimmels, of dierlijke of plantaardige cellen. Biologicals zijn ontwikkeld om het afweersysteem van het lichaam te beïnvloeden. Bij astma kunnen de eiwitten in de biological specifiek één bepaalde ontstekingsfactor blokkeren. De bestaande biologicals richten zich met name op de ontstekingsreacties die bij mensen met allergisch of eosinofiel astma voor klachten zorgen. Dit voorkomt schade aan de longen en zorgt ervoor dat mensen met dit type astma zich beter voelen. Mensen met niet-eosinofiel ernstig astma kwamen tot nu toe niet in aanmerking voor biologicals. Een nieuwe biological die sinds kort wordt voorgeschreven kan mogelijk ook bij hen ingezet worden.

Voor wie zijn biologicals?

Maar een klein deel van de mensen met ernstig astma komt in aanmerking voor deze medicijnen. Of je in aanmerking komt voor een behandeling met een biological wordt bepaald door je longarts. Dit ligt aan het soort astma dat je hebt, hoe ernstig je astma is en in hoeverre je astmaklachten onder controle zijn. Het doel van deze behandeling is het afbouwen van orale corticosteroïden, deze idealiter te stoppen, en de astmaklachten te verminderen. De bijwerkingen van biologicals lijken mild, echter de effecten op lange termijn zijn van deze nieuwe medicijnen nog onbekend. Vaak vindt er over deze behandeling nauw overleg plaats met een kennis- en expertisecentrum voor patiënten met ernstig astma.

Het effect van biologicals

Het effect van een biological verschilt per middel en per persoon. Sommige biologicals werken binnen een paar dagen of weken, maar meestal werken ze binnen 3 tot 6 maanden. Een biological wordt toegediend via een infuus of een injectie onder je huid. Dit hangt af van het soort biological dat je krijgt. Als deze behandeling voor jou een positief effect heeft, is het mogelijk om deze gedurende vele jaren voort te zetten. Wel is het de moeite waard om te proberen of je op den duur met de behandeling kan stoppen.
Helaas is er bij behandeling met een biological niet bij iedereen een gunstig effect. Als een biological voor jou niet effectief is of als je te veel last hebt van bijwerkingen, kun je samen met je longarts beslissen om met het medicijn te stoppen en het eventueel te vervangen door een andere biological. Biologicals kunnen, voor zover bekend, veilig worden gebruikt naast andere geneesmiddelen.

 

Voor- en nadelen van biologicals?

Als een behandeling met biologicals bij je werkt, dan kan dat je leven met ernstig astma verbeteren. De biologicals gaan ontstekingen tegen, waardoor de kans op een longaanval kleiner wordt en je astmaklachten kunnen verminderen.
Je kunt echter ook last krijgen van bijwerkingen zoals hoofdpijn, spierpijn of rugpijn. Ook kan de plaats van de injectie rood, gezwollen en pijnlijk worden. Daarnaast is er een zeldzame kans op een ernstige allergische reactie. De bijwerkingen verschillen per biological.

 

Verschillende biologicals

Er zijn momenteel 6 verschillende biologicals in Nederland. Welke biological wordt toegediend is afhankelijk van het soort astma: ernstig allergisch astma of ernstig eosinofiel astma. Omalizumab is een biological voor ernstig allergisch astma (anti-IgE therapie). De biologicals Mepolizumab, Reslizumab, Benralizumab en Dupilumab worden toegediend bij ernstig eosinofiel astma (Anti IL-5 en Anti IL-4 therapie). De biological Tezepelumab kan sinds kort worden voorgeschreven en heeft een breder werkingsprofiel dan de andere biologicals.

 

Nieuwe biological Tezepelumab

De nieuwe biological Tezepelumab kan sinds november via de (kinder)longarts worden voorgeschreven en wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Het middel betreft een aanvullende onderhoudsbehandeling voor volwassenen en kinderen van 12 jaar en ouder met ernstig astma dat onvoldoende onder controle is. En die ondanks optimale medicatie (hoge dosis inhalatiecorticosteroïden in combinatie met een onderhoudsbehandeling) 2 of meer longaanvallen per jaar hebben. Voor volwassenen is in Nederland afgesproken dat deze biological alleen mag worden voorgeschreven nadat de patiënt in een regionaal Multidisciplinair Overleg (MDO) is besproken en daar de indicatiestelling is bevestigd.
Tezepelumab heeft een breder werkingsprofiel dan de andere biologicals. Onderzoek laat zien dat er vooral positieve effecten gezien worden bij mensen met ernstig eosinofiel astma. Voor deze groep patiënten bestaan vaak al goed werkende biologicals en zal Tezepelumab -naar verwachting- dus beperkt worden voorgeschreven. Mensen met niet-eosinofiel ernstig astma kwamen tot nu toe niet in aanmerking voor biologicals. Deze nieuwe biological kan mogelijk ook bij hen ingezet worden. Echter de positieve effecten zijn voor mensen met dit type astma waarschijnlijk minder. Daarom is het belangrijk dat het effect van deze behandeling goed wordt geëvalueerd. Als de biological na 4 tot 6 maanden niet werkzaam blijkt te zijn, zal deze weer gestaakt worden.
Wil je meer weten over deze nieuwe biological? Vraag het aan je (kinder)longarts.

 

Meer informatie


Ontvang de nieuwsbrief

Maandelijks de gratis nieuwsbrief in je email ontvangen! Een nieuwsbrief vol wetenswaardigheden voor mensen met (ernstig) astma.