Hooikoorts

Hooikoorts (pollinosis) is een vorm van allergische rinitis (loopneus), die wordt gekenmerkt door allergie voor stuifmeel (pollen) van grassen, planten of bomen. Het gaat daarbij om pollen van planten die hun stuifmeel via de wind laten verspreiden. Planten die door insecten bestoven worden hebben pollen die te zwaar zijn om door de wind te worden verspreid. Hooikoorts is een seizoensgebonden aandoening, in tegenstelling tot allergische rinitis die het hele jaar door aanhoudt (Engels: Perennial allergic rhinitis), zoals huisstofmijtallergie.

Hooikoorts komt voor bij 10% tot 20% van alle Nederlanders en Belgen en bij zo’n 10% van de Westerse bevolking. De naam hooikoorts komt van de tijd waarin de klachten voorkomen: het hooiseizoen. De klachtenperiode loopt samen met de bloeiperiode van bomen en grassen, dit kan vanaf januari tot en met september zijn. De klachten zijn het hevigst wanneer de pollenconcentratie het hoogst is, meestal op warme, winderige dagen. Als je allergisch bent voor stuifmeel en je ademt dit in, wordt onder andere histamine geproduceerd. Je lichaam reageert daarop door veel slijm te produceren (vandaar de loopneus). Dit veroorzaakt ontstekingen, waardoor je neus vaak verstopt raakt en je luchtwegen gaan irriteren. Als je astma hebt, kunnen de ontstoken luchtwegen nog meer opzwellen waardoor je soms moeite hebt met ademhalen. Je krijgt ook eerder een reactie op andere triggers zoals stof of vervuiling. En als je verkouden wordt, kan dat de symptomen nog erger maken.

Leeftijd en hooikoorts

Zoals met de meeste allergieën wordt ook hooikoorts doorgaans langzaam opgebouwd. Meestal manifesteert de allergie zich tussen het 8e en 25e jaar, na een eerste manifestatie komen klachten doorgaans elk jaar terug. De klachten worden minder naarmate men ouder wordt, meestal zijn de klachten na het 40e jaar een stuk minder, en zijn na het 55e jaar ‘genezen’. Het komt zelden voor dat hooikoorts opkomt bij iemand ouder dan 40 jaar.

Medicatie bij hooikoorts

Hooikoorts is in de meeste gevallen te bestrijden met medicijnen zoals een antihistaminicum en/of door desensibilisatie.

De hoeveelheid pollen in de lucht

De precieze bloeiperiode van de verschillende bomen, grassen en planten is voor een groot deel afhankelijk van het weer. Naast de temperatuur hebben bijvoorbeeld ook regen, de luchtvochtigheid, de windrichting en de windsnelheid invloed op de hoeveelheid pollen in de lucht. In natte periodes komt bijvoorbeeld gras gemakkelijk massaal tot bloei waarna vervolgens tijdens droge momenten veel pollen in de lucht terecht kunnen komen.

Kruisallergie bij hooikoorts

Hooikoorts gaat vaak samen met voedselallergie. Er is dan sprake van een kruisallergie, waarbij de allergie voor pollen de oorzaak is van een allergie voor een bepaald voedingsmiddel, of andersom.

Klachten bij hooikoorts

Hooikoortspatiënten hebben bij een hooikoortsaanval last van één of meerdere klachten:
•    Veelvuldig niezen
•    Pijnlijke en jeukende neus
•    Loopneus
•    Bloedneus
•    Verstopte neus
•    Rode ogen met jeukend/branderig gevoel
•    Hoofdpijn
•    Vermoeidheid en lusteloosheid
•    Tranende ogen en gezwollen oogleden
•    Kriebelhoest
•    Opgezwollen keel
•    Astma
•    Eczeem
•    Jeukend gehemelte
•    Overgevoeligheid voor licht
•    Er kan wat pus ontstaan in de ogen
•    Verstopte oren (holtes)

Tips bij hooikoorts

Hooikoorts kan je flink beperken. De volgende tips kunnen je helpen om je klachten te verminderen. Het is wel lastig om deze altijd allemaal toe te passen, zeker omdat het pollenseizoen zo’n lange periode beslaat.

• Houd het weer en de pollenberichten in de gaten via pollennieuws.nl of de Pollennieuws-app.
• Blijf binnen op zonnige en winderige dagen, wanneer er veel stuifmeel in de lucht zit. Of ga voor 10 uur s ’ochtends naar buiten. De hoeveelheid pollen is dan in de rustige atmosfeer nog redelijk beperkt.
• Heb je last van je ogen door de pollen? Draag dan buiten een (goed afsluitende) zonnebril.
• Zoek uit van welke planten en bomen je last hebt. Leer de bomen en planten herkennen die jouw klachten veroorzaken.
• Houdt ramen en deuren zoveel mogelijk gesloten. Als je het huis wil luchten, doe dat dan als het regent of net geregend heeft of vroeg in de ochtend. En voorkom dat het in je huis tocht: door de luchttrek kunnen er gemakkelijk pollen mee naar binnen komen.
• Plaats een pollenhor. Dit is een speciale hor die ervoor zorgt dat er minder pollen naar binnen komen.
• Trek je kleding niet uit in je slaapkamer, douche voor het slapengaan en was ook je haren (of borstel deze goed door (niet in je woon- of slaapkamer natuurlijk). Stuifmeel plakt namelijk aan je haren en kleding.
• Smeer wat vaseline aan de binnenkant van je neus en om je ogen. Het stuifmeel blijft daar dan aan vastplakken.

Externe links voor meer informatie:

Pollennieuws.nl/

Thuisarts.nl

https://www.lumc.nl/org/longziekten/patientenzorg/pollen-en-hooikoorts/pollentelling/