Voortplantingsorganen en astma

Voortplantingsorganen zijn onder andere de eierstokken bij de vrouw en de teelballen bij de man. Zowel de eierstokken als de teelballen produceren de geslachtshormonen testosteron, oestrogeen en progesteron. Bij een vrouw zijn de bijnieren en het vetweefsel hierin ook betrokken.

Testosteron zorgt onder andere voor haargroei en spieropbouw en het hebben van een libido. Oestrogeen is onder andere betrokken bij gezonde botten, de menstruatiecyclus en de vrouwelijke geslachtskenmerken. Progesteron is bij vrouwen essentieel in het reguleren van de menstruatiecyclus en van belang bij een gezonde zwangerschap, bij mannen helpt dit bij het ontwikkelen van sperma.

Het effect van geslachtshormonen op astma

Er is een opmerkelijk verband tussen geslachtshormonen en astma. Voor de puberteit hebben bijvoorbeeld meer jongens astma dan meisjes, maar na de puberteit hebben juist meer vrouwen astma dan mannen. Dit wordt toegeschreven aan de hormonale balans van de geslachtshormonen.

• Oestrogeen kan mogelijk leiden tot een toename van astma doordat het ontstekingen lijkt te bevorderen. Veranderingen in het oestrogeengehalte kunnen effecten hebben op de stabiliteit van astma, zoals na de puberteit, tijdens zwangerschap, menopauze en hormoonvervangende therapieën.
• Progesteron wordt verondersteld een beschermend effect te hebben, hoewel hier nog maar weinig onderzoek naar is gedaan en er nog geen duidelijke conclusies kunnen worden getrokken.
• Testosteron behoort tot de groep androgenen en staat bekend om zijn ontstekingsremmende eigenschappen, wat gunstig kan zijn bij astma.
• Het hogere oestrogeenspiegel bij vrouwen in vergelijking met mannen kan verklaren waarom vrouwen over het algemeen vaker astma ontwikkelen dan mannen, die juist meer testosteron hebben.

Testosteron als medicijn

Onderzoek toont aan dat testosteron ontstekingsreacties in de luchtwegen kan verminderen en de gladde spieren in de luchtwegen kan ontspannen, wat luchtwegvernauwing vermindert en ademhaling vergemakkelijkt.

Een potentieel medicijn, dehydroepiandrosteronsulfaat (DHEA-S), een zwak mannelijk geslachtshormoon geproduceerd in de bijnieren van zowel mannen als vrouwen, vertoonde in studies verbetering in astmacontrole bij vrouwen met milde tot ernstige astma. Ook werd een toename van de FEV1 waargenomen bij vrouwen in de overgang die DHEA kregen toegediend.

Dit medicijn wordt momenteel nog niet veel gebruikt vanwege het gebrek aan voldoende wetenschappelijk bewijs. Wel is bekend dat het vervelende bijwerkingen zoals slapeloosheid, agressie en hoofdpijn kan veroorzaken