Allergie

Het lichaam behoort indringers zoals bacteriën, virussen en andere microben/ziektekiemen te vernietigen met behulp van het afweersysteem. Zo blijf je gezond.

Bij een allergie reageert het lichaam ook op stoffen van buitenaf waar het lichaam niet op zou horen te reageren. Het lichaam ziet deze eigenlijk onschuldige stoffen (allergenen) onterecht aan voor indringers die onschadelijk gemaakt moeten worden, en gaat antistoffen aanmaken.

Allergenen kunnen van verschillende bronnen komen en worden grofweg onderverdeeld in vijf categorieën (soorten allergie).

1. Inhalatieallergenen (bijv,Huisdierenallergie  Huisstofmijt , ABPA ,Hooikoorts)
2. Contactallergenen (bijv. nikkel in sieraden, parfum)
3. Voedselallergenen 
4. Insecten gif allergenen (bijv. wespensteek, bijensteek)
5. Geneesmiddelenallergenen (bijv. aspirine, antibiotica)

Allergische reactie

De verschijnselen die kunnen optreden bij een (huis)dieren-allergie zijn gevarieerd: niezen, hoesten, piepende ademhaling, jeuk aan de ogen en oren, opgezette ogen en gezicht, en wat betreft de huid: uitslag, bulten en eczeem. Deze verschijnselen treden echter lang niet altijd samen op. Het is belangrijk te weten, dat men wat betreft de luchtwegen op twee manieren kan reageren:

1. Directe allergische reactie
   Deze treedt op binnen 20 minuten en is meestal kortdurend
   (± 1-2 uur). De klachten zijn meestal niet ernstig en gaan vanzelf over als men niet in de omgeving van het dier blijft. Vaak herkent men de vroege reactie aan niesbuien en hevige neusloop.
2. Late allergische reactie
   Deze is meestal hevig. Na herstel van de eerste, korte, lichte aanval is men meestal moe en humeurig. Dit zijn de voorboden van een hevige allergieaanval. Soms komt deze aanval pas 6 tot 12 uur na het contact met het dier tot uiting. Zo’n late reactie kan vele uren tot ruim een dag duren. De late reactie zijn te herkennen aan een “verstopte neus”, een typische nasale stem en een ademhaling door de mond.

Verder zijn er ook de volgende twee mogelijkheden:
A) Gecombineerde allergische reactie
Het is mogelijk dat iemand en een vroege- en een late reactie krijgt. Dit noemt men een gecombineerde reactie.
B) Geïsoleerde allergische reactie
Het is ook mogelijk dat men alleen een late reactie krijgt zonder een vroege. Bijvoorbeeld: een kind kan overdag bij het spelen met dieren klachtenvrij zijn, maar ’s nachts een astma-aanval krijgen. Dit noemt men een geïsoleerde late allergische reactie.

Vormen van allergische reacties

Er zijn verschillende manieren waarop een allergische reactie kan verlopen. Deze worden onderverdeeld in 4 type allergische reacties.

• Type I: Direct type allergie (IgE-allergie).
• Type II: IgG-antistof gemedieerde allergische reactie
• Type III: allergische reactie die zich richt naar oppervlakte-antigenen op weefsels
• Type IV: celgemedieerde allergische reactie

Type I (Direct type allergie en atopie)

Bij een type I-allergie treedt een reactie niet op bij een eerste contact met de allergie-veroorzaker. Na de eerste blootstelling vind er sensibilisatie plaats. Dit betekent dat je gevoelig wordt voor een bepaalde stof, zoals pollen, schimmels en huisstofmijt. Het lichaam gaat de specifieke allergeen herkennen en reageert daar steeds heftiger op. Het lichaam maakt IgE-antistoffen aan tegen de betreffende stof. Pas na een herhaald contact met het allergeen treedt de eigenlijke allergische reactie op.

Hoe hoger de IgE-spiegel hoe groter de kans op werkelijke verschijnselen. Daarnaast bepalen onder andere de duur en de intensiteit van de blootstelling ook de ernst van de verschijnselen.

Bij een type I allergische reactie ontstaan de klachten vaak al snel (tientallen minuten tot enkele uren) na blootstelling aan het allergeen.

Bij direct type allergie speelt atopie een belangrijke rol. Atopie is de aangeboren aanleg om te reageren op stofjes (allergenen), zoals pollen, huisstofmijt en bepaalde voedingsmiddelen. Atopische mensen lijden vaak aan meerdere directe type allergieën tegelijk; dit wordt het “atopisch syndroom” genoemd.

Voorbeelden van type I-allergie zijn:

• astma
• hooikoorts(pollinosis)
• constitutioneel eczeem

Voor meer informatie over constitutioneel eczeem, zie https://www.thuisarts.nl/eczeem-door-erfelijke-aanleg en https://www.vmce.nl/eczeem/wat-is-eczeem.html.

Dit zijn alle aandoeningen waarbij erfelijke factoren een rol kunnen spelen.

Type II

Bij een type II allergische reactie richten de antistoffen (IgG en IgM) zich naar antigenen die zich gehecht hebben aan het oppervlak van cellen en weefsels (zoals bloed- en huidcellen), waardoor deze cellen en weefsels als lichaamsvreemd worden aangezien. Het lichaam valt dan (met natural killercellen en granulocyten) deze cellen aan en worden afgebroken. Dit resulteert vaak in ernstige ontstekingen en weefselafbraak, denk hierbij bijvoorbeeld aan een gestoord bloedstolling als het lichaam bloedplaatjes afbreekt of het loslaten van de opperhuid en blaarvorming als het lichaam huidcellen aanvalt.

Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij een bloedtransfusie met de verkeerde bloedgroep of een allergische reactie op een geneesmiddel.

Type III (vertraagde allergische reactie / overgevoeligheidsreactie)

Bij een type III allergische reactie worden er complexen gevormd in de bloedbaan of in weefsels. Deze complexen bestaan uit het allergeen en de antistof en slaan neer in weefsels of in kleine bloedvaten in de nieren, longen en huid. De complexen trekken neutrofielen aan die de celkernen vernietigen waardoor er cel- en weefselschade ontstaat. Doordat het even duurt voordat de neutrofielen worden aangetrokken, duurt het langer voordat er klachten optreden. Tot 72 uur na het in contact komen met het allergeen kunnen er nog klachten optreden. Doordat deze complexen in ieder weefsel kunnen neerslaan kunnen er klachten optreden door het hele lichaam.

Voorbeelden: reacties op schimmels (boerenlong), uitwerpselen van vogels (duivenmelker ziekte), serumziekte.

Type IV

Een type IV reactie wordt ook wel vertraagd type allergie genoemd. Bij een type IV allergische reactie binden bepaalde T-helpercellen (dit zijn cellen van het afweersysteem) zich aan het allergeen. Hierbij wordt er een stofje uitgescheiden ( chemokinen). Deze chemokinen trekken ontstekingscellen (macrofagen) aan die samen met T-helpercel het allergeen opruimt. Dit gaat echter gepaard met weefselbeschadiging en heftige ontstekingsreacties. Deze reactie komt langzamer op gang dan bij type I, II en III. Meestal is dit pas na een paar dagen.

Bij een nikkelallergie en parfum allergie treedt meestal een type IV allergische reactie op, dit gaat vaak gepaard met eczeem.