Bij astma reageren je luchtwegen sterker dan normaal op bepaalde prikkels. Klachten ontstaan vaak na blootstelling aan de prikkels. Je hebt allergische en niet allergische prikkels. Niet iedereen heeft last van dezelfde prikkels. Het is belangrijk om goed te bekijken wanneer de astmaklachten optreden.
Allergische prikkels ontstaan vaak bij inhalatieallergenen zoals stof en haren. De meest voorkomende allergische prikkels kunnen met een allergietest worden aangetoond.
In huis
- De huisstofmijt
De huisstofmijt is de meest voorkomende prikkels bij allergisch astma. Mensen met allergisch astma zijn vaak overgevoelig voor de allergenen in de uitwerpselen van dit spinachtige beestje. Hoe goed er ook wordt schoongemaakt, huisstofmijt komt in elk huis voor. De ideale omgeving voor een huisstofmijt is een temperatuur van ongeveer 22 graden, een beschutte omgeving, in matras of meubelbekleding en een vochtige omgeving. - Stof
- Huisdieren (onder andere hond, kat, knaagdieren)
Sommige huisdieren verliezen, net als mensen, huidschilfers gedurende de dag. Huidschilfers zijn niet zichtbaar en nestelen zich in tapijten, stoffen bankstellen en dergelijke. Daarnaast komen ze in de lucht terecht. Bovendien zijn deze huidschilfers weer een voedingsbron voor de huisstofmijt. - Schimmelsporen
Schimmels groeien, net als huisstofmijt, goed in een vochtige en warme omgeving. Het inademen kan tot meer benauwdheidklachten leiden. Schimmels groeien vaak op vochtplekken op de muur of in de kitranden van badkamer of keuken.
Binnen- en buitenshuis
- Gras- boom- en plantensoorten (pollen allergie en hooikoorts)
- Voedselbestanddelen (dierlijk eiwit, zoals vis, koemelk, kippenei, noten, etcetera)
- Sommige geneesmiddelen
Voorbeelden van niet-allergische prikkels zijn:
- Vocht, ook mist en regen
- Kou en sterke temperatuurswisselingen
- Rook, zoals tabaksrook, verbrandingsgassen, bak- en braadlucht
- Sterke geuren. Denk hierbij aan parfums, schoonmaakmiddelen, haarlak.
- Stress/emoties
- Bewegen/sport
De klachten die de meeste mensen met astma kunnen hebben zijn:
- benauwdheid (kortademigheid) vooral ’s morgensvroeg, na het sporten, bij een verkoudheid of na contact met prikkels
- piepende ademhaling (vaak tegelijk met de benauwdheid)
- hoesten, vaak ‘s nachts, droge prikkelhoest of slijmhoest
De klachten treden vaak op in aanvallen en kunnen sterk variëren. Klachten kunnen kortdurend zijn, maar ook langer (meerdere dagen) aanhouden en zijn dan vaak heftiger.
Bij grote benauwdheid kan er sprake zijn van een astma aanval (door artsen vaak exacerbatie of longaanval genoemd). Je hebt dan langdurig heftige klachten die slecht op de inhalatiemedicijnen reageren. Bij een astma aanval kan je ook allerlei andere klachten ervaren, zoals onrustig zijn, prikkelbaar, moeheid, etc. Het is verstandig om dan een afspraak bij je arts te maken.
Naast bovenstaande klachten ervaren mensen met astma ook vaak vermoeidheid en het hebben van weinig energie. Doordat bij astma de luchtwegen zich vernauwen door het samenspannen van de spiertjes rond je luchtwegen en door slijmvorming kan je kortademig worden. Het ademhalen kost dan veel moeite. Hierdoor zijn mensen met astma gauw moe, raken snel uitgeput en gaat de conditie achteruit. Ook vinden vaak hoestbuien plaats, soms wekenlang en vooral ’s nachts.
De VND heeft een animatiefilm gemaakt die goed weergeeft hoe het hebben van weinig energie effect heeft op je dagelijks leven, kijk hiervoor op: Een dag met ernstig astma.
