Het is zover. De bevalling komt eraan. Het is tijd om jouw/jullie kindje te ontmoeten!
In de controle afspraken bij je verloskundige of gynaecoloog bereid je de bevalling voor. De eerste keuze die je hierin moet maken is de plaats waar je wil bevallen: thuis of in het ziekenhuis. Of je thuis kunt bevallen hangt af van het verloop van je zwangerschap, jouw gezondheid en de gezondheid van het kindje in je buik. Je verloskundige of gynaecoloog zal dit met je bespreken. In het ziekenhuis bevallen kan op twee manieren: poliklinisch en klinisch. Je kunt alleen poliklinisch in het ziekenhuis bevallen als je onder controle bent bij een eerstelijns verloskundige. Hij/zij zal dan de bevalling in het ziekenhuis begeleiden samen met de kraamverzorgende van de kraamzorgorganisatie waar jij je hebt aangemeld. Op papier beval je dan eigenlijk niet in het ziekenhuis, maar maakt jouw verloskundige gebruik van de faciliteiten van het ziekenhuis. Het grote voordeel hiervan is dat je al in het ziekenhuis bent, mocht er toch iets misgaan tijdens de bevalling. Er kan dan snel de juiste medische zorg worden ingeschakeld.
Meestal mag je kiezen of je thuis of poliklinisch in het ziekenhuis wilt bevallen. Maar als je onder controle bent bij de gynaecoloog en deze denkt dat jij en/of je kindje meer risico’s lopen tijdens de bevalling, dan zal hij/zij besluiten dat je klinisch in het ziekenhuis moet bevallen. Een klinische bevalling is een bevalling die in de praktijk en op papier in het ziekenhuis plaatsvindt. Je kunt alleen klinisch in het ziekenhuis bevallen als je hier een medische indicatie voor hebt. Alleen de gynaecoloog kan deze indicatie afgeven. Astma kan een reden zijn voor zo’n medische indicatie.
Wist je dat de meeste ziekenhuizen voorlichtingsbijeenkomsten organiseren over bevallen in hun ziekenhuis? Het is zeker de moeite waard om er één of meerdere (als er meerdere ziekenhuizen bij jou in de buurt zijn) te bezoeken. Zo krijg je een goed beeld van wat er allemaal op je af kan komen tijdens een bevalling. Ook als je thuis wil en kunt bevallen is het slim om naar één of meerdere bijeenkomsten te gaan, omdat het zomaar kan gebeuren dat je bevalling door een complicatie alsnog in het ziekenhuis plaats moet vinden.
Weet je waar je gaat bevallen? Dan kun je beginnen met het opstellen van een geboorteplan. Je krijgt dit vaak van je verloskundige of gynaecoloog. Het is niet, zoals het woord zegt, een concreet plan over hoe de bevalling zal verlopen, maar meer een wensenlijstje. Tijdens de bevalling zal je verloskundige of gynaecoloog zoveel mogelijk proberen rekening te houden met je geboorteplan, maar dit kan niet altijd. Als het bijvoorbeeld niet goed gaat met jou of met het kindje in je buik, zal niet altijd je geboorteplan gevolgd kunnen worden.
In het geboorteplan kun je o.a. opschrijven wie je bij de bevalling wil hebben, welke bevalhoudingen je voorkeur hebben, of je pijnstilling zou willen en zo ja welke pijnstilling je voorkeur heeft en wat je wensen zijn als je baby geboren wordt (bijvoorbeeld over het aanpakken van de baby, het doorknippen van de navelstreng, het wel of niet willen starten met borstvoeding etc.). Bespreek het geboorteplan ook met je partner of degene die bij de bevalling aanwezig zal zijn, zodat hij/zij goed op de hoogte is van jouw wensen. Kun je deze tijdens de bevalling zelf niet goed kenbaar maken, dan kan je partner of de aanwezige persoon bij je bevalling dit voor je doen. Het geboorteplan bespreek je ook tijdens één van de controleafspraken met je gynaecoloog of verloskundige. Deze zet het in je dossier, maar het is ook goed om dit bij je te hebben tijdens de bevalling. Het is daarbij ook verstandig om een overzicht van je (astma)medicijnen en eventuele medicatie voor allergieën en andere triggers bij je te hebben. Mocht er dan iets misgaan, is het voor een zorgverlener vaak makkelijker en sneller op deze lijst te kijken dan eerst jouw dossier op te moeten zoeken.
In het voorbereiden van je bevalling is het ook verstandig om met je behandelend zorgverlener voor astma te bespreken waar je tijdens de bevalling aan moet denken op astma gebied. Bijvoorbeeld welke astmamedicatie (door)gebruikt kan worden tijden de bevalling en eventueel tijdens het opstarten van de borstvoeding. Ook kun je met je zorgverlener bespreken wat te doen bij eventuele benauwdheid tijdens de bevalling.
Naast de keuzes die je moet maken en het opstellen van een geboorteplan, kun je, je ook op andere manieren voorbereiden op je bevalling. Bijvoorbeeld met zwangerschapsgym, zwangerschapsyoga of andere zwangerschapscursussen. Hier leer je onder andere ademhalingsoefeningen, die je tijdens de bevalling kunnen helpen. Het is namelijk erg belangrijk dat om je ademhaling onder controle te hebben tijdens de bevalling om je weeën op te vangen en weg te puffen. Heb je astma, dan kan dit extra moeilijk zijn. Benauwdheid kan namelijk voor hyperventilatie zorgen en andersom kan hyperventilatie je benauwd maken. Een zwangerschapscursus kan daarom bij astma extra verstandig zijn. Hoewel deze cursussen meestal in groepsverband gegeven worden, is er meestal ook ruimte voor vragen m.b.t. jouw persoonlijke situatie. De cursusleider kan je helpen met het uitproberen van (ademhalings-)oefeningen om zo te ontdekken welke voor jou het prettigst zijn en je het meeste zullen helpen tijdens de bevalling.
Soms is pijnstilling noodzakelijk tijdens de bevalling. Bijvoorbeeld als de weeën erg heftig zijn of als de bevalling lang duurt. Veel vrouwen hebben het gevoel dat ze het op eigen kracht moeten doen en voelen zich negatief over bevallen met pijnstilling. Dit is echter helemaal nergens voor nodig. De ene bevalling is de andere niet en soms is pijnstilling de beste optie om het kindje gezond geboren te laten worden met zo min mogelijk complicaties voor moeder en kind. Er zijn verschillende mogelijkheden als het gaat om pijnstilling en de beschikbaarheid van de verschillende soorten verschilt ook nog eens per ziekenhuis. Bespreek dus op tijd met je verloskundige of gynaecoloog wat bij jou (in de buurt) in het ziekenhuis de mogelijkheden zijn. Tijdens de voorlichtingsbijeenkomsten in de ziekenhuizen komt dit ook aan bod. Bij astma zijn niet altijd alle vormen van pijnstilling tijdens de bevalling mogelijk, vaak vanwege bijwerkingen die de ademhaling beïnvloeden. Ook hiervoor geldt: bespreek met je verloskundige of gynaecoloog wat in jouw situatie mogelijk is. Je kunt het bij twijfel ook nog met je astma zorgverlener bespreken.
Voor de dagen na de bevalling krijg je soms pijnstillers voorgeschreven. Sommige pijnstillers worden afgeraden als je (ernstig) astma hebt, omdat deze je astma kunnen beïnvloeden. Bespreek dit van tevoren met je astma zorgverlener en je verloskundige of gynaecoloog. Je leest meer over astma & pijnbestrijding tijdens de bevalling op deze pagina.
In sommige gevallen is een keizersnede (sectio caesarea) noodzakelijk. Dit kan een geplande keizersnede zijn, maar ook een spoedkeizersnede. Dat laatste is vaak het geval als er tijdens de bevalling complicaties optreden en het kindje snel geboren moet worden. Een keizersnede is ook gewoon mogelijk als je astma hebt. Voor een keizersnede krijg je bijna altijd een ruggenprik (epiduraal). Deze is veilig te gebruiken bij astma.
De meeste bevallingen beginnen met weeën. Een klein deel begint met het breken van de vliezen. De weeën zorgen voor ontsluiting. Bij volledige ontsluiting volgen er persweeën en is het tijd om te gaan persen om de baby geboren te laten worden. Hoelang een bevalling duurt verschilt per vrouw en per keer. Vaak duurt een eerste bevalling langer dan volgende bevallingen. Soms komt een bevalling niet spontaan opgang voor de 42 weken zwangerschap en wordt een bevalling ingeleid. Een bevalling inleiding kan ook eerder. Meestal gebeurt dat vanwege medische redenen, het verloop van een eventuele vorige bevalling of andere bijkomende problemen in de huidige zwangerschap.
Het langdurig hebben van weeën en pijn en het vele wegpuffen van de weeën, kan zorgen voor benauwdheid. Toch hebben maar weinig vrouwen met astma last van benauwdheid tijdens de bevalling. Dit komt met name doordat het lichaam tijdens de bevalling veel stresshormonen aanmaakt. Deze hormonen zorgen ervoor dat de luchtwegen vanzelf meer openstaan, waardoor je het minder snel benauwd krijgt. Door de extra aanmaken van deze stresshormonen is ook de kans op een longaanval tijdens de bevalling zeer klein.
Mocht je toch benauwd zijn tijdens de bevalling dan heeft dit waarschijnlijk geen invloed op de baby in je buik. Het is wel belangrijk dat het zuurstofgehalte (de saturatie) bij moeder en baby op pijl blijven. Beval je klinisch in het ziekenhuis dan zal dit (indien nodig) in de gaten gehouden worden. Dit gebeurt in principe bij de moeder met een saturatiemeter om de vinger. Mocht het nodig zijn dan kan de saturatie van de baby in de buik ook gemonitord worden.
Het gebruiken van kortwerkende luchtwegverwijders tijdens de bevalling is in principe veilig. Bespreek dit wel even met je zorgverlener in de voorbereiding op je bevalling. Mocht je tijdens de bevalling heel veel van deze medicijnen gebruikt hebben, dan kan de gynaecoloog besluiten na de geboorte het glucosegehalte in het bloed van je kindje te controleren.
Tijdens de bevalling wordt het kindje in je buik goed in de gaten gehouden. Beval je thuis, dan zal de verloskundige regelmatig naar het hartje luisteren. Bij een klinische bevalling in het ziekenhuis wordt de hartslag van het kindje continue in de gaten gehouden met een band om je buik die vastzit aan een ctg-apparaat (ctg is een afkorting van cardiotocogram. Het apparaat meet de hartslag en weeënactiviteit). Het is ook mogelijk om met het ctg-apparaat de hartslag van de baby te meten met een schedelelektrode die in het hoofdje of stuitje van de baby in de baarmoeder wordt geplaatst. Het voordeel hiervan is dat de verbinding met het ctg-apparaat draadloos is, waardoor je meer bewegingsvrijheid hebt tijdens de bevalling.
Gefeliciteerd, je kindje is geboren!
En dan is het bijzondere moment daar: de eerste kennismaking met je kindje! Eindelijk kun je hem/haar bewonderen en leren kennen. De kraamtijd begint. Een tijd met mooie momenten, maar ook een periode waarin er heel veel op je afkomt. Op de pagina Astma na de bevalling lees je meer over deze periode en de invloed die deze kan hebben op je astma.
Meestal mag je kiezen of je thuis of poliklinisch in het ziekenhuis wilt bevallen. Maar als je onder controle bent bij de gynaecoloog en deze denkt dat jij en/of je kindje meer risico’s lopen tijdens de bevalling, dan zal hij/zij besluiten dat je klinisch in het ziekenhuis moet bevallen.
In het voorbereiden van je bevalling is het ook verstandig om met je behandelend zorgverlener voor astma te bespreken waar je tijdens de bevalling aan moet denken op astma gebied. Bijvoorbeeld welke astmamedicatie (door)gebruikt kan worden tijden de bevalling en eventueel tijdens het opstarten van de borstvoeding. Ook kun je met je zorgverlener bespreken wat te doen bij eventuele benauwdheid tijdens de bevalling.
Bij astma zijn niet altijd alle vormen van pijnstilling tijdens de bevalling mogelijk, vaak vanwege bijwerkingen die de ademhaling beïnvloeden. Ook hiervoor geldt: bespreek met je verloskundige of gynaecoloog wat in jouw situatie mogelijk is. Je kunt het bij twijfel ook nog met je astma zorgverlener bespreken.
Lees hier meer informatie over pijnstilling tijdens de bevalling.
Het langdurig hebben van weeën en pijn en het vele wegpuffen van de weeën, kan zorgen voor benauwdheid. Toch hebben maar weinig vrouwen met astma last van benauwdheid tijdens de bevalling. Dit komt met name doordat het lichaam tijdens de bevalling veel stresshormonen aanmaakt.
Een keizersnede is ook gewoon mogelijk als je astma hebt. Voor een keizersnede krijg je bijna altijd een ruggenprik (epiduraal). Deze is veilig te gebruiken bij astma.
Maandelijks de gratis nieuwsbrief in je email ontvangen! Een nieuwsbrief vol wetenswaardigheden voor mensen met (ernstig) astma.
