Astmamedicatie en zwangerschap

Welke medicatie kan veilig worden gebruikt door zwangere vrouwen met astma, vrouwen met astma en een kinderwens, en vrouwen met astma tijdens de borstvoedingsperiode? In 2023 is de richtlijn ‘Astma en Zwangerschap’ van de NVALT gepubliceerd. De richtlijn geeft onder andere eenduidige adviezen over de veiligheid van astmamedicatie tijdens de zwangerschap en de borstvoedingsperiode, net als aanbevelingen voor het monitoren van astma tijdens de zwangerschap.

Saar van Nederveen-Bendien, longarts HAGAZiekenhuis en bestuurderslid van de VND, zat namens de NVALT in de werkgroep. De VND en Longfonds hebben samen met een ervaringsdeskundige deelgenomen aan de werkgroep.

Ongecontroleerd astma bij de moeder kan schadelijke gevolgen hebben, zoals vroeggeboorte, een laag geboortegewicht of astma bij het kind. Dit risico is een groter risico dan de mogelijke schadelijke effecten van astmamedicatie. Longarts Saar van Nederveen-Bendien: ”Vanwege de schadelijke gevolgen is het enorm belangrijk dat alle zorgprofessionals deze richtlijn kennen, zodat zowel verloskundige, huisarts, gynaecoloog als apotheker weten welke adviezen ze moeten geven.”
Uit onderzoek van het HAGAZiekenhuis bleek dat bij bijna de helft van de vrouwen (48%) tijdens het eerste bezoek op de speciale polikliniek van dit ziekenhuis de medicatie moest worden aangepast of opgehoogd. Ook was ruim 15% van de vrouwen op eigen initiatief gestopt of geminderd in de inhalatie onderhoudsmedicatie. Hierdoor kunnen de astmaklachten tijdens de zwangerschap verergeren en de risico’s voor de baby toenemen. Het is belangrijk dat vrouwen tijdens de zwangerschap hun astmamedicijnen blijven gebruiken.

Biologicals en zwangerschap

Kun je behandeld worden met een biological als je een kinderwens hebt, zwanger bent of borstvoeding geeft? Longarts Saar van Nederveen-Bendien: “We zijn heel blij met deze medicijnen en kunnen hiermee veel meer betekenen voor patiënten met ernstig astma. Maar we weten nog te weinig over de effecten bij zwangere vrouwen. Deze groep wordt namelijk vaak uitgesloten van onderzoek, omdat ze kwetsbaar worden geacht. Over de biologicals die al wat langer kunnen worden voorgeschreven, zoals bijvoorbeeld Omalizumab, is al wel meer bekend. Dit middel voor ernstig allergisch astma lijkt veilig tijdens de zwangerschap en wordt meestal dus ook niet gestopt. Voor de overige biologicals maken we altijd een afweging samen met patiënt en mogelijke partner. In het HAGAziekenhuis wordt ook de gynaecoloog en de ziekenhuisapotheker in deze besluitvorming betrokken.”

Oproep

We roepen zwangere vrouwen met astma op om zich te registeren bij Moeders van Morgen. Dat is het Nederlandse kenniscentrum op het gebied van geneesmiddelen bij kinderwens, tijdens de zwangerschap en in de borstvoedingsperiode. Zij verzamelen ervaringen van zwangere vrouwen die medicatie gebruiken, met behulp van online vragenlijsten. Deze informatie is waardevol om zwangere vrouwen met astma in de toekomst nog beter te kunnen adviseren over medicatiegebruik.
Als je astma hebt en zwanger wil worden, kun je terecht bij je arts of apotheker. Die kunnen je meer informatie geven over medicijngebruik en/of overstappen naar een ander astmamedicijn. Binnenkort kun je ook meer informatie vinden op thuisarts.nl. Meer informatie over astma en zwangerschap en ervaringsverhalen vind je ook hier op onze website.